Περιγραφή
Η αποκατάσταση των χειλεο-γναθο-υπερωιοσχιστιών δεν είναι εφικτή από έναν μόνο θεράποντα ιατρό. Γίνεται από μία ομάδα ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων οι οποίοι σε στενή συνεργασία μεταξύ τους, από τη γέννηση του βρέφους μέχρι την ενηλικίωση, συμπορεύονται και αλληλοσυμπληρώνονται για να παρέχουν το καλύτερο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα στον ασθενή. Υπάρχει πληθώρα δημοσιευμένων εργασιών ιδιαίτερα κατά το δεύτερο ήμισυ του προηγούμενου αιώνα αφιερωμένες στη μελέτη των σχιστιών και στις θεραπευτικές τεχνικές αντιμετώπισής τους. Οι μελέτες αυτές συμπληρώθηκαν από νεότερες μελέτες βασισμένες στις σύγχρονες εξελίξεις στη μοριακή βιολογία, στη γενετική, στις χειρουργικές διαδικασίες, καθώς και στις απεικονιστικές τεχνικές. Ο πλούτος αυτός των πληροφοριών παρότι έχει συνεισφέρει σημαντικά στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην αντιμετώπιση των σχιστιών, φαίνεται ότι δεν έχει δώσει ακόμη απαντήσεις σε ερωτήματα όπως, ποια είναι η πλέον κατάλληλη χειρουργική τεχνική, ποια είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή της χειρουργικής επέμβασης, ποιο είναι το καλύτερο πρωτόκολλο, ή με ποια κριτήρια κρίνεται το ιδανικότερο αποτέλεσμα. Αυτό έχει σαν συνέπεια, η αποκατάσταση των συγγενών αυτών ανωμαλιών να συνεχίζει να αποτελεί μία θεραπευτική πρόκληση για την ομάδα των ιατρών των διαφόρων ειδικοτήτων που εμπλέκονται για την αποκατάσταση τους.
Σκοπός των συγγραφέων του παρόντος βιβλίου δεν είναι να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, αλλά να προσφέρει την ευκαιρία σε όλους όσους εμπλέκονται στην αποκατάσταση των σχιστιών και ιδιαίτερα στους ορθοδοντικούς, γναθοχειρουργούς και οδοντιάτρους να αποκτήσουν μια πλήρη εικόνα για τις σύγχρονες απόψεις που διέπουν τη διάγνωση και την αντιμετώπιση των χειλεο-γναθο-υπε-ρωιοσχιστιών. Έτσι, αρχικά παρουσιάζεται η βασική επιστημονική γνώση που αναδεικνύει τις διάφορες πτυχές των σχιστιών της στοματογναθικής περιοχής και γίνεται αναφορά στην εμβρυολογία, την αιτιολογία, την παθογένεια, τα κλινικά χαρακτηριστικά, τη συχνότητα εμφάνισης καθώς και στις μορφές και την ταξινόμησή τους. Παρουσιάζονται τα διαγνωστικά μέσα, δίδοντας έμφαση στις νέες διαγνωστικές και απεικονιστικές τεχνικές. Συζητούνται παλαιές και σύγχρονες θεραπευτικές φιλοσοφίες και στρατηγικές, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην κλινική αντιμετώπιση των σχιστιών εστιάζοντας στις διάφορες χειρουργικές και ορθοδοντικές θεραπευτικές διαδικασίες, ώστε να παρουσιαστούν οι δυνατότητες και οι εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές που είναι σήμερα διαθέσιμες στην υπηρεσία των ασθενών. Παρουσιάζεται επίσης η επίδραση των χειρουργικών και ορθοπεδικών/ορθοδοντικών διαδικασιών στην αύξηση και ανάπτυξη του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος των ασθενών σε σύγκριση με την αύξηση και ανάπτυξη του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος ασθενών με μη θεραπευμένες σχιστίες. Γίνεται κριτική θεώρηση των διαφόρων χειρουργικών και ορθοπεδικών/ορθοδοντικών θεραπευτικών διαδικασιών και αναφέρονται οι προβληματισμοί, τα ερωτήματα και οι αντιπαραθέσεις που παραμένουν και απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση. Επίσης, παρουσιάζεται η οδοντιατρική αντιμετώπιση των προβλημάτων που παρουσιάζουν τα παιδιά με σχιστίες τόσο κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης θεραπείας τους, όσο και μετά το τέλος της όλης θεραπευτικής διαδικασίας για την πλήρη αποκατάστασή τους. Τέλος, ένα κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στην πειραματική ενδομήτρια χειρουργική, η οποία φαίνεται ότι μπορεί ίσως να αποτελέσει μια μελλοντική κλινική επεμβατική μέθοδο για την αποκατάσταση των σχιστιών της στοματο γναθικής περιοχής στην εμβρυϊκή περίοδο.
Οι συγγραφείς του παρόντος συγγράμματος έχοντας μακρόχρονη ενασχόληση με τη χειρουργική, ορθοδοντική και οδοντιατρική θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενών με σχιστίες της στοματογναθικής περιοχής, αφιέρωσαν αρκετό χρόνο και προσπάθεια για να καταγράψουν τα αποτελέσματα των εμπειριών τους όπως αποτυπώνονται στα διάφορα κεφάλαια. Η θεραπεία για την αποκατάσταση των χειλεο-γναθο-υπερωιοσχιστιών δεν είναι μονόδρομος και η περαιτέρω αναζήτηση της αρτιότερης τεχνικής προς όφελος των ασθενών είναι αναπόσπαστο κομμάτι της επιστήμης.
Θεωρώντας ότι αυτή η προσπάθεια μπορεί να αποτελέσει ένα βασικό οδηγό και μια σύγχρονη και περιεκτική πηγή πληροφοριών για τους νέους επιστήμονες που επιθυμούν να συμπληρώσουν τις γνώσεις τους στο συγκεκριμένο αντικείμενο, ευελπιστούμε ότι η ευρεία παράθεση των θεραπευτικών επιλογών που παρουσιάζονται και συζητούνται σε μορφή συγγράμματος για πρώτη φορά στον ελληνικό χώρο να αποτελέσει ένα σημαντικό βοήθημα, ιδιαίτερα στους προπτυχιακούς φοιτητές της οδοντιατρικής και μεταπτυχιακούς φοιτητές της ορθοδοντικής και γναθοπροσωπικής χειρουργικής, αλλά και στους κλινικούς των διαφόρων ειδικοτήτων που εμπλέκονται στη θεραπεία των νεαρών ασθενών με χειλεο-γναθο-υπερωιοσχιστίες.
Ιουλία Ιωαννίδου-Μαραθιώτου
Μόσχος Α. Παπαδόπουλος
Νικόλαος Α. Παπαδόπουλος